Wat is een IATA code?

Wat is een IATA code? | Je gaat backpacken in Zuid-Amerika en gaat natuurlijk op zoek naar een goedkoop vliegticket. Bij het boeken van een vliegticket naar een van de luchthavens in Zuid-Amerika stuit je regelmatig op de term IATA code of je stuit op een drieletterige code waar je de betekenis niet van weet en je vraagt je af waar deze drie letters eigenlijk voor staan? Je ziet ze o.a. terugkomen bij zoekopdrachten op vliegticket (vergelijking) websites, op je vliegticket of op de band stickers die op je bagage bevestigd worden bij de bagageafhandeling op het vliegveld. De kans is groot dat je dan te maken hebt met de IATA codes. Wij zullen je op deze pagina meer tekst en uitleg geven over deze in de luchtvaartindustrie veel gebruikte afkorting codes. Ook zullen we de belangrijkste IATA codes voor de luchthavens in o.a. de hoofdsteden van Zuid-Amerika op een rij zetten voor je.

Wat is de betekenis van IATA?

Om onze uitleg over IATA codes goed te beginnen is het goed om te weten wat de betekenis van de afkorting IATA is. De vier letterige afkorting staat voor "International Air Transport Association". In Nederlands komt dit neer op een handelsorganisatie die opereert in naam van luchtvaartmaatschappijen wereldwijd. Deze organisatie is er dus om luchtvaartmaatschappijen te steunen, maar ook om normen te stellen en om te fungeren als samenwerkingsorgaan tussen alle airlines die er zijn. IATA is gevestigd in Geneve (Zwitserland) en is opgericht in het jaar 1945.

IATA code

De IATA codes zijn vastgesteld door de IATA organisatie. De drie letterige codes zijn Door IATA in het leven geroepen om iedere luchthaven in de wereld middels een code herkenbaar te maken voor alles en iedereen die actief is in de luchtvaart industrie (op zakelijk vlak voor luchtvaart industrie partijen, maar ook voor reizigers zoals jij en ik). De lijst met wereldwijde IATA code wordt jaarlijks drie keer gepubliceerd. Het publiceren van de codes wordt gedaan in de zogenaamde "IATA Airline Coding Directory". Deze directory wordt beheerd door het hoofdkwartier van IATA dat gevestigd is in de Canadese stad Montreal. Verder is het ook goed om te weten dat er niet alleen IATA codes zijn voor luchthavens, maar ook voor bus- en treinstations en voor plaatsen waar bagage verwerkt wordt. Deze zijn tot stand gekomen door "feeder flights", lees daar hieronder meer over.

Uitbreiding IATA codes door feeder flights

Voordat wij ons gingen verdiepen in IATA codes dachten wij dat deze enkel gebruikt werden om vliegvelden aan te duiden middels een code. Echter is dat niet zo. Want er zijn ook treinstations, busstations, bagage verwerkingsplekken en er zijn zelfs IATA codes die worden gebruikt om locatie voor afdelingen en vestigingen van airlines aan te duiden. Met deze laatstgenoemde codes zal je als reiziger niet snel te maken krijgen. Deze zijn meer bedoeld voor zakelijke doeleinden voor bedrijvigheid in de luchtvaartindustrie. Maar de uitbreiding van de IATA codes voor deze (niet luchtvaart gerelateerde) locaties werd noodzakelijk geacht doordat de luchtvaartindustrie steeds meer vervoersvormen inschakelde voor feeder flights.

Feeder flights

Feeder flights zijn bijvoorbeeld reisroutes die voor een treinreis vanaf een treinstation een aansluitende vlucht aanbieden op een luchthaven. Zo kun je bijvoorbeeld vanaf treinstation Brussel-Zuid (IATA code ZYR) met de hogesnelheidstrein naar Parijs reizen en daar een aansluitende vlucht pakken op vliegveld Charles de Gaulle (IATA code CDG). Dit is een voorbeeld van een feeder flight, die door airlines als bijvoorbeeld Air France worden ingezet en ook vaak als "vliegticket" verkocht worden, terwijl er in het "vliegticket" een treinstation is opgenomen. Alle locaties die in een ticket worden opgenomen moeten over een IATA code beschikken.

Niet alle airlines zijn onderdeel van IATA

Veel lowcost airlines kiezen er bewust voor om geen lid te worden van IATA. Zo zorgen zij ervoor dat zij zelf de prijs van hun tickets mogen bepalen. Er wordt namelijk al tijden gespeculeerd dat IATA "gebruikt" wordt als kartel (ze zorgen dan voor overeenkomsten tussen airlines die bedoeld is om onderlinge concurrentie tegen te gaan of in ieder geval te verminderen). Hier wordt onderzoek naar gedaan door de EEG (Europese Economische Gemeenschap). In alle landen (behalve de Verenigde Staten) bepaalt IATA wie airline vliegtickets mag verkopen voor de bij IATA aangesloten airlines. Om dit te mogen doen zal personeel van een ticket verkoper IATA opleidingen moeten volgen en examens moeten afleggen.